ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ

Αλβανία, Αλγερία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κροατία, Κύπρος, Γαλλία, Γιβραλτάρ, Ελλάδα, Ισραήλ, Ιταλία, Λίβανος, Λιβύη, Μάλτα, Μονακό, Μαυροβούνιο, Μαρόκο, Σερβία, Σλοβενία, Ισπανία, Συρία, Τυνησία, Τουρκία, Μπαρμπέιντος, Βέλγιο, Μπελίζ, Βερμούδα, Βραζιλία, Βρετανική Επικράτεια Ινδικού Ωκεανού, Βουλγαρία, Πράσινο Ακρωτήρι, Καμπότζη, Καμερούν, Καναδάς, Νησιά Κέιμαν, Χιλή, Κίνα, Νησιά Cocos, Κολομβία, Κομόρες, Κογκό, Νήσοι Κουκ, Κόστα Ρίκα, Κούβα, Ακτή Ελεφαντοστού, Δανία, Τζιμπουτί, Δομίνικα, Δομινικανή Δημοκρατία, Εκουαδόρ, Αίγυπτος, Ελ Σαλβαδόρ, Νησιά Φώκλαντ (Μαλβίνες), Νησιά Φερόε;, Φίτζι, Γαλλική Γουιάνα, Γαλλική Πολυνησία, Γκαμπόν, Γκάμπια, Γεωργία, Γερμανία, Γρενάδα, Γουαδελούπη, Γουατεμάλα, Αϊτή, Ονδούρα, Χονγκ Κονγκ, Ινδία, Ινδονησία, Ιρλανδία, Νήσος του Μαν, Ιαπωνία, κ.α.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Το μέγιστο μέγεθoς του είδους ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή, και κατά τρόπο αντίστροφα ανάλογο με τη θερμοκρασία του νερού. Τα Ρινοδέλφινα συνήθως φθάνουν σε μέγεθος τα 1,9 – 4,1 μέτρα, με τα αρσενικά να είναι ελαφρώς μεγαλύτερα από τα θηλυκά. Στην Ελλάδα το μέγιστο ολικό μήκος για τα αρσενικά είναι 3,3 μέτρα και 3,2 για τα θηλυκά. Τα μεγαλύτερα ζώα ζουν στο βορειοδυτικό Ατλαντικό, κοντά στα βρετανικά ύδατα. Το μήκος τους στη γέννηση κυμαίνεται μεταξύ 85 εκατοστών και 1,4 μέτρων. Το μέγιστο βάρος που έχει καταγραφεί είναι 650 κιλά στους πληθυσμούς που ζουν πελαγικά (όχι παράκτια). Το  ρινοδέλφινο  είναι μεγάλο δελφίνι, και με σχετικά κοντό και χονδροειδές ρύγχος, σαφώς διαφοροποιημένο από το μέτωπο (‘πεπόνι’). Το ραχιαίο πτερύγιο, είναι μεγάλο, ψηλό, και καμπυλωτό στην άκρη. Ο χρωματισμός  του είναι σχεδόν ενιαίος χωρίς μεγάλες διαφοροποιήσεις, είναι κυρίως σκούρο στο πίσω μέρος (αν και ποικίλλει από ανοιχτό γκρι έως σχεδόν μαύρο) και λευκό, και μερικές φορές ανοικτό ερυθρό, στην κοιλιά.

Το ρινοδέλφινο είναι ένα ευρέως κατανεμημένο είδος που συνήθως ζει σε ρηχά νερά της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας από εύκρατες έως τροπικές περιοχές. Είναι ακόμα πιο άφθονο στα παράκτια ύδατα πάνω από την υφαλοκρηπίδα, αλλά η κατανομή του είναι πιο κατακερματισμένη. Έχει εντοπιστεί σε όλες τις περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου με περίπου 10.000 ενήλικα ζώα στην Μεσόγειο ενώ ο παγκόσμιος πληθυσμός του είδους εκτιμάται σε περίπου 600.000 άτομα.

Ο πληθυσμός του ρινοδέλφινου κατανέμεται στη Μεσόγειο θάλασσα από το Στενό του Γιβραλτάρ μέχρι τα Δαρδανέλια και παρόλο που έχει παρατηρηθεί και στις βόρειες ακτές της Αφρικής, η ερευνητική προσπάθεια για το είδος έχει επικεντρωθεί περισσότερο στο βόρειο τμήμα της λεκάνης της Μεσογείου. Έχει καταγραφεί, επίσης, σε μερικά αρχιπελάγη όπως τις Βαλεαρίδες Νήσοι ή γύρω από νησιά όπως η Κορσική, η Σαρδηνία ή η Σικελία. Παρατηρούνται μεγάλοι πληθυσμοί ρινοδέλφινων στη Μαύρη και στην Αδριατική θάλασσα, σε περιοχές του Αιγαίου Πελάγους, στα βόρεια παράλια της Κορσικής και της Σαρδηνίας, στα παράλια της Αλγερίας και σε ορισμένες περιοχές της Καταλανικής ακτής και στα νότια της Ιβηρικής Χερσονήσου.

Στην Ελλάδα το ρινοδέλφινο απαντάται σε όλες τις παράκτιες περιοχές, ανάμεσα στα νησιά, από το Βόρειο Αιγαίο, το Ιόνιο μέχρι και τη Γαύδο. Απαντάται σε κόλπους, όπως ο Παγασητικός, ο Θερμαϊκός, ο Κορινθιακός και ο Αμβρακικός κόλπος.

Το ρινοδέλφινο, είναι το δεύτερο μεγαλύτερο κητώδες στις Ελληνικές θάλασσες μετά το σταχτοδέλφινο ενώ σαν είδος είναι νομαδικό δημιουργούντας ομάδες έως και 25 άτομα. Πολλές φορές δημιουργεί μικτές ομάδες με άλλα είδη κητωδών όπως το ζωνοδέλφινο  (Stenella coeruleoalba) και το κοινό δελφίνι (Delphinus delphis). Το ρινοδέλφινο είναι ευκαιριακός θηρευτής και διαθέτει από 36 έως 54 αιχμηρά δόντια σε κάθε σαγόνι ενώ, η διατροφή του επηρεάζεται από το ενδιαίτημα, την εποχή, ακόμη και από τα δημογραφικά χαρακτηριστικά της ομάδας.

Tρέφεται με βενθοπελαγικά είδη όπως ο μπακαλιάρος  (Merluccius merluccius), το μουγγρί  (conger conger), η κουτσομούρα  (Mullus barbatus) και το μπαρμπούνι (Mullus surmuletus). επίσης, τρέφεται με κεφαλόποδα μαλάκια όπως η σουπιά  (Sepia officinalis) ή το κοινό χταπόδι (Octopus vulgaris).

Στη Μεσόγειο τα ρινοδέλφινα διαφοροποιούνται ανάλογα με τη περιοχή που ζουν. Στο Ιόνιο Πέλαγος, τα ρινοδέλφινα τρέφονται με  βενθοπελαγικά  είδη, στον Αμβρακικό κόλπο τρέφονται κυρίως με ψάρια της οικογένειας Clupeidae, όπως η σαρδέλα ή  οι φρίσσες (Sardinella), στη βορειοδυτική Μεσόγειο η κύρια λεία τους είναι ο μπακαλιάρος (Merluccius merluccius) και ορισμένα κεφαλόποδα

Τα θηλυκά φθάνουν σε σεξουαλική ωριμότητα στην ηλικία των 5 έως 13 ετών, συνήθως νωρίτερα από τα αρσενικά, τα οποία ωριμάζουν σε ηλικία 9-14 ετών ενώ, η μέγιστη ηλικία για τα θηλυκά μπορεί να φτάσει και να ξεπεράσει τα 60 έτη και για τα αρσενικά να φτάσει και να ξεπεράσει τα 50 έτη.

Η σύνθεση των ομάδων είναι δυναμική και υπάρχουν διαφορετικές κοινωνικές ομάδες όπως ομάδες νηπίων, μικτές ομάδες νεαρών ή ενήλικων αρσενικών ακόμα και ζευγάρια. Οι νηπιακές ομάδες συνήθως σχηματίζονται από αναπαραγωγικά θηλυκά και τα μικρά τους, τα οποία μπορούν να μείνουν με τις μητέρες τους έως ότου απογαλακτιστούν από  3 έως 6 χρόνια. Οι μικτές ομάδες νεαρών είναι μεγάλες και  σχηματίζονται από αρσενικά ή άτομα διαφορετικού φύλου και μετακινούνται συνήθως μέσα σε ορισμένα τμήματα του εύρους κατανομής. 

Τα θηλυκά μπορούν να παραμείνουν στην ομάδα ή να επιστρέψουν στις μητέρες τους για σύντομες χρονικές περιόδους, αλλά τα αρσενικά μένουν μαζί και αρχίζουν να αναπτύσσουν στενές σχέσεις με άλλα αρσενικά της ίδιας ηλικίας που θα διαρκέσουν με την πάροδο του χρόνου. Οι αρσενικές ομάδες είναι μικρές, συνήθως σχηματίζονται από ένα ή δύο άτομα. Αυτοί είναι ισχυροί δεσμοί που μπορούν να διαρκέσουν περισσότερο από 20 χρόνια και αλληλεπιδρούν με ομάδες θηλυκών.

Το ρινοδέλφινο είναι δραστήριο κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και κατά τη διάρκεια της νύχτας (κυνήγι τροφής) και παρουσιάζει διάφορες  θεαματικές συμπεριφορές έξω από την επιφάνεια της θάλασσας. Συνήθως κολυμπάνε στα απόνερα σκαφών ακόμα και μεγαλύτερων κητωδών, μπορεί κανείς να τα δει να χτυπάνε την ουρά τους στην επιφάνεια της θάλασσας ακόμα και να κάνουν μεγαλοπρεπή άλματα έξω από το νερό.

Μαζί με την όρκα (Orcinus orca), το ρινοδέλφινο διαθέτει  ένα από τα πιο ανεπτυγμένα συστήματα επικοινωνίας. Παράγει τρία είδη ακουστικών σημάτων, συμπεριλαμβανομένων των «κλικς» ηχο-εντοπισμού, τα οποία χρησιμεύουν στην πλοήγηση, τη σίτιση και την ανίχνευση θηρευτών. Σε ορισμένες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μπορεί να χρησιμοποιήσει παλμούς  και σφυρίγματα. Τα σφυρίγματα είναι μοναδικά  για κάθε άτομο και χρησιμοποιούνται για την ταυτοποίηση των ατόμων. Τα σφυρίγματα χρησιμοποιούνται κυρίως όταν δύο ομάδες συναντιούνται στη θάλασσα.