ΔΙΔΟΝΤΟΣ ΜΕΣΟΠΛΟΔΟΝΤΑΣ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ
Mesoplodon bidens (Sowerby, 1804)
ΑΓΓΛΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ
Sowerby’s beaked whale
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
IUCN Red List
Παγκοσμίως: Μειωμένου ενδιαφέροντος (Pitman & Brownell, 2020)
Μεσογειακός πληθυσμός: Μειωμένου ενδιαφέροντος (Weir, 2023)
ΜΕΓΕΘΟΣ/ΒΑΡΟΣ
4.5 – 5.5μ / 1- 1.4 τόνοι
ΈΤΗ ΖΩΗΣ
τουλάχιστον 35 έτη
ΒΑΘΟΣ ΚΑΤΑΔΥΣΗΣ
έως 1500μ
ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΤΑΔΥΣΗΣ
10 -28 λεπτά
ΤΑΧΥΤΗΤΑ
4 χλμ/ώρα
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Κεφαλόποδα και βαθυπελαγικά ψάρια
ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΤΑΣΗ
Παγκοσμίως: Άγνωστη
Ευρώπη: Άγνωστη
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ
Βέλγιο; Δανία; Νησιά Φερόε, Γαλλία, Γερμανία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία (Μαδέρα, Αζόρες), Ισπανία (Κανάρια νησιά), Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελλάδα και Γιβραλτάρ.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Το είδος είναι «επισκέπτης» και αποτελεί σπάνιο είδος στα Ελληνικά νερά. Το μέγεθος μεταξύ των δύο φύλων έχουν μικρή διαφορά με το μέγιστο μέγεθος που έχει καταγραφεί για τον μεσοπλόδοντα να είναι τα 6.7 μέτρα. Εμφανές ρύγχος και μικρό ραχιαίο πτερύγιο που εντοπίζεται στα 2/3 της πλάτης και πολύ μικρά και στρογγυλοποιημένα πτερύγια. Επίσης έχει ένα σαφές εξόγκωμα ακριβώς μπροστά από τον φυσητήρα ενώ η κάτω γνάθος προεξέχει ελαφρώς πέρα από την πάνω. Βασικό χαρακτηριστικό των αρσενικών είναι ένα δόντι στο μέσο της κάτω σιαγόνας.
Το χρώμα του ζώου κυμαίνεται από σκούρο γκρι έως μπλε, αλλά τα νεότερα ζώα τείνουν να έχουν πιο ανοιχτόχρωμες κοιλιές ενώ όλα τα άτομα έχουν λευκές περιοχές στην κάτω γνάθο. Καθώς μεγαλώνουν δημιουργούνται σημάδια από ουλές που εξελίσσονται προοδευτικά λευκούς, οβάλ δακτυλίους που προκαλούνται από παράσιτα. Με βάση επιβεβαιωμένες θεάσεις στη και στοιχεία από παρεμπίπτουσα αλιεία, το είδος εντοπίζεται σε βαθιά ωκεάνια νερά πέρα από τα όρια των πλαγιών της υφαλοκρηπίδας. Η εκτίμηση του παγκόσμιου πληθυσμού του μεσοπλόδοντα είναι άγνωστος ενώ στα Ευρωπαϊκά νερά εκτιμάται η παρουσία 1266 άτομα του είδους.
Ο μεσοπλόδοντας προστατεύεται από τα παρακάτω νομοθετικά εργαλεία:
- Οδηγία των Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ), Παράρτημα IV
- Σύμβαση για τη Διατήρηση της Άγριας Ζωής και του Φυσικού Περιβάλλοντος της Ευρώπης (Σύμβαση της Βέρνης, Βέρνη 1979)
- Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο των Απειλούμενων με Εξαφάνιση Ειδών της Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας (CITES 1973), Παράρτημα ΙΙ.
- Κανονισμός του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 812/2004.
- Συμφωνία για τη Διατήρηση των Μικρών Κητωδών της Βαλτικής, του Βορειοανατολικού Ατλαντικού, της Ιρλανδίας και της Βόρειας Θάλασσας (ASCOBANS).
- Συμφωνία για τη Διατήρηση των Κητωδών της Μαύρης Θάλασσας, της Μεσογείου και της Συγκείμενης Ζώνης του Ατλαντικού (ACCOBAMS).
- Ο νόμος για την Αγρια Ζωής 1976 & τροποποίηση του το 2000.
- Nόμος κατά της Φαλαινοθηρίας, 1937 (Ιρλανδία).
- Η Επιτροπή για την Κατάσταση της Υπό Εξαφάνιση Άγριας Ζωής στον Καναδά (Committee on the Status of Endangered Wildlife in Canada – COSEWIC) έχει χαρακτηρίσει το είδος ως «Ιδιαίτερης Ανησυχίας» (προηγουμένως είχε χαρακτηριστεί ως «Τρωτό», Lien and Barry 1990).