ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ

Βέλγιο, Δανία, Νησιά Φερόε, Γαλλία, Γερμανία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Μαρόκο, Ολλανδία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Ισπανία, Κανάρια Νησιά, Svalbard και Jan Mayen, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Αγκόλα, Ανταρκτική, Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Αργεντίνη, Αρούμπα, Αυστραλία, Μπαχάμες, Μπαχρέιν, Μπαρμπάντος, Μπελίζ, Βερμούδα, Βραζιλία, Βρετανική Επικράτεια Ινδικού Ωκεανού, Cabo Verde, Καμερούν, Καναδάς, Νησιά Κέιμαν, Χιλή, Κίνα, Νησί των Χριστουγέννων, Νήσοι Κόκος, Κολομβία, Νήσοι Κουκ, Κόστα Ρίκα, Κούβα, Ακτή Ελεφαντοστού, Τζιμπουτί, Δομίνικα, Γκαλάπαγκος, Αίγυπτος, Ελ Σαλβαδόρ, Ισημερινή Γουινέα, Νησιά Φώκλαντ, Φίτζι, Γαλλική Πολυνησία, Γαλλικά Νότια Εδάφη, Γροιλανδία, Γρενάδα, Γουαδελούπη, Γουινέα-Μπισάου, Νησί Χερντ και Ονδούρα, Ινδία, Ινδονησία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Ιορδανία, Κενύα, Κιριμπάτι, Κορέα, Κουβέιτ, Μαδαγασκάρη, Μαλδίβες, Νησιά Μάρσαλ, Μαυρίκιος, Μεξικό, Μικρονησία, Μοζαμβίκη, Ναμίμπια, Νέα Καληδονία, Νέα Ζηλανδία, Νησί Νόρφολκ, Ομάν, Παλάου, Παναμάς, Παπούα Νέα Γουινέα, Περού, Φιλιππίνες, Αζόρες, Μαδέιρα, Πουέρτο Ρίκο, Κατάρ, Ρωσική Ομοσπονδία (Καμτσάτκα, Kuril Is., Magadan, Primoryi, Sakhalin), Σαουδική Αραβία, Σενεγάλη, Σεϋχέλλες,  Νότια Αφρική (Marion-Prince Edward Is.), Σρι Λάνκα, Σουρινάμ, Ταϊβάν, Τόνγκα, Τρινιδάδ και Τομπάγκο, Νησιά Τερκς και Κάικος.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Το είδος της μεγάπτερης ανήκει στις μπαλενοφόρες φάλαινες και έχει 250-400 μπαλένες σε κάθε πλευρά. Η μεγάπτερη είναι σχετικά στιβαρή και μπορεί να φτάσει έως και τα 16 μέτρα σε μήκος. Ανήκει στη μεγαλύτερη ομάδα μπαλενοφόρων φαλαινών (rorqual), που περιλαμβάνει την οικογένεια Balaenopteridae, η οποία περιέχει εννέα υπάρχοντα είδη σε δύο γένη. Έχει χαρακτηριστικές κοιλιακές δερματικές πτυχές κάτω από το μάτι και σχετικά επίπεδη και πλατιά γνάθο. Σε κοντινή απόσταση, είναι μια από τις πιο αναγνωρίσιμες φάλαινες.

Διαθέτει εξαιρετικά μακριά διακριτικά πλευρικά πτερύγια με λευκό χρώμα που στο μπροστινό τους άκρο δημιουργούν μια «προεξοχή». Το ραχιαίο πτερύγιο εντοπίζεται χαμηλά στην πλάτη και συνήθως «κάθεται» ως ύβωση του ζώου. Το κεφάλι έχει μια ενιαία κορυφογραμμή και καλύπτεται με πολλά εξογκώματα. Έχει γκριζόμαυρο χρώμα ραχιαία και πλάγια ενώ η κοιλιά του ζώου είναι λευκή.

Το είδος γενικά τρέφεται με είδη κριλ της οικογένειας euphausiids και διάφορα είδη μικρόψαρων όπως ρέγγα,  παπαλίνα, καπελάνος,  αμμοχέλι και σκουμπρί. Οι μεγάπτερες, βρίσκονται συνήθως σε ομάδες των δύο ή τριών, αν και στις περιοχές που κυνηγούν τα θηράματα τους μπορεί να αναπτυχθούν μεγαλύτερες ομάδες. Το είδος εκφράζει μεγαλοπρεπή εναέρια συμπεριφορά εκτός νερού και μπορεί να εκτελέσει πλήρεις περιστροφές ενώ, κατά την κατάδυση του συχνά εμφανίζει την ουρά του.

Η μεγάπτερη είναι ιδιαίτερα μεταναστευτικό είδος (με ταξίδια που καλύπτουν σχεδόν 8047 χιλιόμετρα ανά κατεύθυνση), τρέφονται το καλοκαίρι σε μεγάλα γεωγραφικά πλάτη και ζευγαρώνουν και γεννούν το χειμώνα σε τροπικά νερά μερικοί ξεχειμωνιάζουν στις περιοχές ενδιαιτήματος. Συχνά μπορεί να βρεθεί στα παράκτια ύδατα. Παρόλα αυτά δεν μεταναστεύουν όλα τα άτομα του είδους και κάποια από αυτά εισέρχονται στη Μεσόγειο μέσω του Γιβραλτάρ.

Γενικά η γεωγραφική κατανομή του είδους είναι κοσμοπολίτικη, εντοπίζεται σχεδόν σε όλες τις θάλασσες ενώ στην Μεσόγειο και στην Ελλάδα θεωρείται εξαιρετικά σπάνιο (περιστασιακός επισκέπτης).

Το είδος προστατεύεται νομικά στα ευρωπαϊκά, βρετανικά και ιρλανδικά ύδατα. Η κατάσταση διατήρησης της μεγάπτερης αξιολογείται πλέον ως Μειωμένου Ενδιαφέροντος (IUCN). Κάποτε η φαλαινοθηρία, επέφερε μείωση στους πληθυσμούς του είδους κατά >90%. Το είδος προστατεύεται στον Β. Ατλαντικό από το 1955 και παγκοσμίως από το 1966. Η μεγάπτερη προστατεύεται από τα παρακάτω νομοθετικά εργαλεία:

• Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο των Απειλούμενων με Εξαφάνιση Ειδών της Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας (CITES ή Σύμβαση της Ουάσινγκτον (Ουάσινγκτον, 1973).
• Σύμβαση για τη Διατήρηση της Άγριας Ζωής και του Φυσικού Περιβάλλοντος της Ευρώπης (Σύμβαση της Βέρνης, Βέρνη 1979). Στο Παράρτημα Ι (αυστηρά προστατευόμενα είδη πανίδας) περιλαμβάνονται θαλάσσια θηλαστικά που απαντώνται τακτικά στη Μεσόγειο.
• Η Σύμβαση για την Προστασία των Μεταναστευτικών Ειδών Πανίδας (CMS) ή Σύμβαση της Βόννης (Βόννη, 1979). Στο Παράρτημα Ι εντάσσονται οι Πτεροφάλαινες, οι Φυσητήρες, και τα Κοινά Δελφίνια στο Παράρτημα ΙΙ εντάσσονται τα ίδια είδη και τα Ζωνοδέλφινα.